Uszkodzenia łąkotki – przyczyny, objawy, metody terapii
Łąkotki (łac. menisci) to dwie elastyczne struktury umiejscowione w kolanie, które mają kształt półksiężyca. Rodzaje uszkodzenia łąkotek są różne – horyzontalne (rozwarstwienie), podłużne, a także degeneracyjne w przypadku zmian zwyrodnieniowych.
Pomiędzy powierzchniami stawowym kości piszczelowej i udowej znajdują się łąkotka przyśrodkowa oraz boczna. Ich zadaniem jest absorbowanie wstrząsów, przenoszenie obciążeń w stawie, a także ochrona tkanki stawowej przed ścieraniem. Do uszkodzenia tych struktur dochodzi często podczas uprawiania sportu, ale urazy nierzadko występują naturalnie, np. u osób starszych.
Przyczyny uszkodzeń łąkotki
Bardzo często do uszkodzenia łąkotek dochodzi podczas przeciążenia stawu kolanowego wywołanego zbyt intensywną aktywnością fizyczną, a także w przypadku silnego urazu stawu kolanowego, np. w trakcie jazdy na nartach czy gry w piłkę nożną. Wbrew pozorom narażone są nie tylko osoby uprawiające sport, ale również unikające ćwiczeń – uszkodzenie może powstać nawet podczas codziennych czynności, jak spacer, czy kucanie. Na problemy z łąkotkami skarżą się również osoby starsze, które cierpią na zmiany zwyrodnieniowe, mają torbiele wewnątrz stawu kolanowego albo osłabioną strukturę łąkotek.
Objawy problemów z łąkotkami
Charakterystycznym objawem uszkodzenia łąkotki jest ostry i nagle pojawiający się ból w kolanie, nasilony podczas klękania i chodzenia. Jest on odczuwalny po stronie bocznej lub przyśrodkowej kolana, na wysokości szpary stawowej. Oprócz tego osoba z uszkodzoną łąkotką może skarżyć się na sztywnienie kolana, jego blokowanie, a także ograniczony zakres ruchu podczas zginania i prostowania nogi. Inne objawy to trzaski w stawie, zmiana jego obrysu i wrażenie, że kolano jest cieplejsze.
Zdiagnozowanie schorzenia
Jednoznaczną diagnozę uszkodzenia łąkotek wystawia lekarz ortopeda. Samo schorzenie jest dosyć łatwe w rozpoznaniu. Najczęściej wystarcza szczegółowy wywiad z pacjentem dotyczący powstania urazu połączony z badaniem fizykalnym uszkodzonego stawu. Niekiedy specjalista zleca pacjentowi wykonania badań dodatkowych, jak USG, czy rezonans magnetyczny, co pozwala na uzyskanie nieco pełniejszego obrazu choroby.
Metody terapii
Lekarz ortopeda po zdiagnozowaniu uszkodzenia łąkotki podejmuje decyzję o najbardziej skutecznym w danym przypadku sposobie leczenia. Jeśli choroba nie jest jeszcze zaawansowana, a uszkodzenia są stabilne, zazwyczaj stosuje się terapię zachowawczą. Polega ona na odciążaniu chorego stawu kolanowego, odpoczynku, a także rehabilitacji i przyjmowaniu środków farmakologicznych. Jeśli jednak tego typu leczenie nie przynosi oczekiwanych efektów, konieczny może być zabieg chirurgiczny. W podobnych przypadkach najczęściej stosuje się artroskopię kolana. Lekarz wykonuje niewielkie nacięcie na skórze (o długości ok. 0,5cm), przez które następnie wprowadza narzędzia i kamerę. Podczas zabiegu specjalista może dokładnie zlokalizować miejsce uszkodzenia i ocenić jak bardzo jest ono rozległe. Zależnie od potrzeb usuwa on uszkodzony fragment łąkotki, dokonuje przeszczepu, albo decyduje się na naprawę jej struktury poprzez nałożenie szwów. Artroskopia kolana trwa ok. godziny i przeprowadzana jest w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym.
Powrót do zdrowia po artroskopii kolana
Po zakończonym zabiegu kolano pacjenta należy unieruchomić na ok. 4-6 tygodni, a ponadto konieczna jest rehabilitacja połączona z fizjoterapią. Po artroskopii kolana zaleca się m. in. krioterapię, czyli leczenie ciekłym azotem, co ma na celu złagodzenie dolegliwości bólowych i zmniejszenie obrzęku. Laseroterapia oraz magnetoterapia wykorzystująca działanie pola magnetycznego są stosowane, aby zregenerować uszkodzone struktury łąkotek, a jednocześnie przyspieszyć ich gojenie się. Oprócz wymienionych wyżej zabiegów warto zdecydować się również na kinezjotaping, który polega na oklejaniu stawu specjalnymi taśmami. Działanie to zapewnia lepszą stabilizację kolana, a tym samym zmniejsza ryzyko wystąpienia kolejnej kontuzji.
