Zwichnięcia rzepki w stawie kolanowym

Nawrotowe zwichnięcia rzepki to określenie nawracającego bocznego przemieszczenia rzepki.

W większości przypadków jest ono związane z nieprawidłowym rozwojem stawu rzepkowo-udowego, a bardzo rzadko powoduje je uraz. Do najczęstszych przyczyn nawrotowego zwichnięcia rzepki zalicza się niepełny rozwój kłykcia bocznego lub spłycenie wcięcia międzykłykciowego, a także zaburzenia kształtu rzepki, boczne przemieszczenie guzowatości piszczeli, koślawość kolana, nadmierną dominację troczka bocznego oraz nieprawidłowości głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego. Leczenie zachowawcze częstego nawracającego zwichnięcia rzepki w większości przypadków jest nieskuteczne, a zwlekanie z podjęciem decyzji o zabiegu operacyjnym prowadzić może do nieodwracalnego uszkodzenia chrząstki rzepki i utrwalonego podwichnięcia, czyli jej niescentrowanego położenia. Lekarz na podstawie przeprowadzonego badania ortopedycznego decyduje o wykonaniu zabiegu operacyjnego i dobiera jego technikę zależnie od takich czynników jak patologia wewnątrzstawowa, częstotliwość zwichnięć czy wiek pacjenta.

Do operacyjnych metod leczenia nawrotowego zwichnięcia rzepki należą anatomiczna rekonstrukcja troczka przyśrodkowego, przeniesienie przyczepu głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego uda, boczne artroskopowe uwolnienie rzepki, a także przeniesienie guzowatości kości piszczelowej. Dobre rezultaty przynosi też zabieg rekonstrukcji troczka przyśrodkowego – połączenie go z bocznym uwolnieniem poprawia ustawienie rzepki we wcięciu międzykłyckiowym, a ponadto stabilizuje tor ruchu podczas zginania i prostowania kolana i zmniejsza ryzyko kolejnych zwichnięć.

Osoby borykające się z nawrotowymi zwichnięciami rzepki w stawie kolanowym powinny stosować specjalne wkładki ortopedyczne korygujące niewłaściwie ustawienie kolan. Po zabiegu konieczna jest też odpowiednia rehabilitacja – dzięki niej efekt operacji się utrwala, a ponadto zostaje przywrócona prawidłowa siła i dynamika stawu kolanowego.